Matura z matematyki - ~ Nierówności wielomianowe
  Witamy!!!
  Liczby i ich zbiory:
  ~ Działania na zbiorach
  ~ Zbiór liczb rzeczywistych i jego podzbiory
  ~ Działania arytmetyczne na liczbach rzeczywistych
  ~ Potęga o wykładniku wymiernym
  ~ Oś liczbowa i układ współrzędnych na płaszczyźnie
  ~ Indukcja matemaczna
  ~ Wartość bezwzględna liczby
  ~ Przybliżenia liczbowe
  ~ Obliczenia procentowe
  Funkcje i ich własności:
  ~ Funkcja i jej własności
  ~ Sposoby określania funkcji
  ~ Własności funkcji
  ~ Dziedzina funkcji
  ~ Miejsca zerowe funkcji
  ~ Monotoniczność funkcji
  ~ Najmniejsza i największa wartość funkcji
  ~ Inne własności funkcji
  ~ Przekształcanie wykresów funkcji
  ~ Symetria względem osi OX
  ~ Symetria względem osi OY
  ~ Symetria względem środka układu współrzędnych
  ~ Translacja
  ~ Nałożenie wartości bezwzględnej
  Funkcja liniowa:
  ~ Wzór i wykres funkcji liniowej
  ~ Równanie liniowe z jedną niewiadomą
  ~ Nierówności liniowe z jedną niewiadomą
  ~ Układ równań z dwiema niewiadomymi
  ~ Układ równań z parametrem
  ~ Układ równań z trzema niewiadomymi
  Funkcja kwadratowa:
  ~ Wiadomości wstępne
  ~ Postać kanoniczna i wykres funkcji kwadratowej
  ~ Równania kwadratowe
  ~ Nierówności kwadratowe
  ~ Postać iloczynowa
  ~ Wzory Viete'a
  ~ Równania i nierówności z parametrem
  Wielomiany:
  ~ Definicja wielomianu
  ~ Działania na wielomianach
  ~ Dwumian Newtona
  ~ Rozkład wielomianu na czynniki
  ~ Twierdzenie Bezouta
  ~ Równania wielomianowe
  ~ Nierówności wielomianowe
  Funkcja wykładnicza i logarytmiczna
  ~Przypmnienie działań na potęgach
  ~Funkcja potęgowa i jej własności
  ~Rozwiązywanie równań i nierówności potęgowych
  ~Funkcja wykładnicza i jej własności
  ~Rozwiązywanie równań i nierówności wykładniczych
  ~Pojęcie i własności logarytmu
  ~Funkcja logarytmiczna
  ~Rozwiązywanie równań logarytmicznych
  ~Rozwiązywanie nierówności logarytmicznych
  Trygonometria
  ~Funkcje trygonometryczne kąta ostrego
  ~Miara łukowa kąta
  ~Funkcje trygonometryczne kąta dowolnego
  ~Własności funkcji trygonometrycznych
  ~Wykresy funkcji trygonometrycznych
  ~Tożsamości trygonometryczne
  ~Wzory redukcyjne
  ~Równania trygonometryczne
  ~Nierówności trygonometryczne
  Ciągi liczbowe
  ~Pojęcie ciągu
  ~Monotoniczność ciągu
  ~Ciąg arytmetyczny
  ~Ciąg geometryczny
  ~Suma częściowa ciągu
  ~Inne przykłady ciągów
  ~Rekurencja i indukcja matematyczna
  ~Granica ciągu liczbowego
  ~Procent składany, oprocentowanie lokat i kredytów
  Planimetria
  ~Zagadnienia ogólne
  ~Wielokąt foremny i wypukły
  ~Czworokąt
  ~Trapez
  ~Romb
  ~Równoległobok
  ~Kwadrat
  ~Prostokat
  ~Deltoid
  ~Trójkąt
  ~Okrąg dziewięciu punktów
  ~Trójkąt prostokątny
  ~Okrąg i koło
  Księga gości
  Kontakt
  Licznik

Nierówności wielomianowe


DEFINICJA

Nierównością wielomianową nazywamy nierówność postaci:


gdzie jest wielomianem zmiennej .


Aby rozwiązać nierówność wielomianową należy znaleźć zbiór jej rozwiązań, rozkładając jej lewą stronę na czynniki liniowe lub czynniki nierozkładalne.


Sposoby rozwiązywania nierówności wielomianowych

Metoda alternatywy

Polega na znajdowaniu rozwiązań wykorzystując własności iloczynu. Znak iloczynu zależy od znaków jego czynników.

Przykład

Rozwiążmy nierówność metodą alternatywy.

Podzielmy iloczyn na dwie dowolne części, np. oraz .

Z własności iloczynu wiemy, że znak zależy od znaków poszczególnych czynników.

Wobec tego , gdy:



W ten sposób mamy do rozwiązania dwa układy nierówności niższego stopnia, co stanowi znacznie mniejszą trudność.









Metoda siatki znaków

Metoda polega na wpisaniu do tabeli wszystkich pierwiastków wielomianu oraz przedziałów, na jakie podzieliły oś liczbową te pierwiastki. Jest to metoda również wykorzystująca własności iloczynu, ale przeważnie używana przy nierównościach wyższych stopni niż w przypadku metody alternatywy. W odpowiednich rubrykach tabeli zapisujemy znaki poszczególnych czynników w rozpatrywanych przedziałach.

Przykład

Rozwiążmy nierówność metodą siatki znaków.

Rysujemy tabelę i uzupełniamy ją następująco:
w pierwszej kolumnie począwszy od drugiej rubryki wpisujemy pierwiastki wielomianu, np. , a w ostatniej kratce ,
w pierwszym rzędzie, począwszy od drugiej rubryki wpisujemy przedziały, na jakie została podzielona oś liczbowa,
wpisujemy odpowiednie znaki czynników w rozpatrywanych przedziałach,
w ostatnim rzędzie zapisujemy znak wielomianu w tym przedziale, mnożąc kolejne znaki przez siebie,
odczytujemy odpowiednie przedziały z ostatniego rządu w zależności od znaku danej nierówności.


Drugi rząd:

jest ujemne dla , równe zeru dla i większe od zera dla wszystkich pozostałych wartości.

Trzeci rząd:

jest ujemne dla , równe zeru dla i większe od zera dla wszystkich pozostałych wartości.

itd.

Na podstawie ostatniego rzędu doczytujemy wszystkie przedziały oznaczone znaczkiem , ponieważ rozwiązaniem nierówności jest przedział, w którym wartości mają być ujemne.

Wobec tego:


Metoda graficzna

Polega na narysowaniu wykresu funkcji i odczytaniu z niego odpowiednich przedziałów.

Aby narysować wykres funkcji musimy lewą stronę nierówności przedstawić w postaci czynników liniowych lub czynników nierozkładalnych,

Wykresy funkcji wyższych stopni rysujemy według sposobu:
zaznaczamy na osi miejsca zerowe funkcji,
zawsze zaczynamy rysować wykres od lewej strony,
jeżeli po wymnożeniu wszystkich czynników otrzymujemy stopień parzysty i współczynnik przy najwyższej potędze jest dodatni, zaczynamy rysować wykres od lewej strony z góry,
jeżeli po wymnożeniu wszystkich czynników otrzymujemy stopień parzysty i współczynnik przy najwyższej potędze jest ujemny, zaczynamy rysować wykres od lewej strony z dołu,
jeżeli po wymnożeniu wszystkich czynników otrzymujemy stopień nieparzysty i współczynnik przy najwyższej potędze jest dodatni, zaczynamy rysować wykres od lewej strony z dołu,
jeżeli po wymnożeniu wszystkich czynników otrzymujemy stopień nieparzysty i współczynnik przy najwyższej potędze jest ujemny, zaczynamy rysować wykres od lewej strony z góry,
jeżeli pierwiastek jest parzystokrotny, wykres nie przecina osi i "odbija się" od tego punktu,
jeżeli pierwiastek jest nieparzystokrotny, wykres przecina oś w tym punkcie,

Przykład

Rozwiążmy nierówność metodą graficzną.

Rysujemy wykres funkcji i odczytujemy przedziały, dla których funkcja przybiera wartości dodatnie.

Rysowanie zaczynamy od lewej strony z dołu, ponieważ najwyższa potęga wyrosi , a współczynnik jest większy do zera.


Funkcja przybiera wartości dodatnie dla
Wobec tego:



Przykład

Rozwiążmy nierówność metodą graficzną.

Rysujemy wykres funkcji zaczynając od lewej strony z góry, ponieważ najwyższa potęga wynosi , a współczynnik jest większy od zera. Trzeba jednak pamiętać, że od pierwiastków parzystokrotnych wykres "odbija się".

W tym przypadku jest pierwiastkiem 2-krotnym, więc wykres "odbije się", natomiast jest pierwiastkiem 3-krotnym, co nie wpływa na kształt wykresu.


Funkcja przybiera wartości ujemne dla

Wobec tego:

Dzisiaj stronę odwiedzjużiło 18709 odwiedzający
Ta strona internetowa została utworzona bezpłatnie pod adresem Stronygratis.pl. Czy chcesz też mieć własną stronę internetową?
Darmowa rejestracja